Odmiana przez przypadki niemiecki gdyby nie der die das

Rodzajniki niemieckie. Rodzajnik określony „der die das”- odmiana przez przypadki. 4 przypadki niemieckie z pytaniami.

Rodzajniki pojawiają się w języku niemieckim przed rzeczownikiem i określają jego rodzaj- męski, żeński, nijaki, liczbę- pojedynczą, mnogą, oraz przypadek- mianownik, dopełniacz, celownik, biernik. Inaczej niż w języku polskim, w którym rodzaj, liczbę oraz przypadek określamy na podstawie samego rzeczownika:

np. dziecku – rodzaj nijaki, dopełniacz, liczba pojedyncza

dem Kind – rodzaj nijaki, dopełniacz, liczba pojedyncza

W języku niemieckim rzeczownik często* pozostanie w niezmienionej formie, zmieniać się będzie tylko rodzajnik.

W tabelce poniżej przedstawiliśmy odmianę rodzajnika der- ten, określający rodzaj męski, die – ta, określający rodzaj żeński, oraz das – to, czyli rodzaj nijaki. W liczbie mnogiej w mianowniku wszystkie rzeczowniki będą miały rodzajnik die – te.

Rodzaj męskiRodzaj żeńskiRodzaj nijakiLiczba mnoga
Nominativ wer? was?
Kto? Co?
derdiedasdie
Genitiv wessen?
Kogo? Czego?
des -(e)sderdes -(e)sder
Dativ wem?
Komu? Czemu?
demderdemden -(e)n
Akkusativ wen?
Kogo? Co?
dendiedasdie

Kiedy używamy rodzajnika określonego?

  • Kiedy rzecz/osoba o której mówimy jest znana:

Das Kind weint.   – Dziecko płacze.

Die Mutter gibt dem Kind den Schnuller. – Mama daje dziecku smoczek.

Die Mutter geht mit dem Kind in die Küche. – Mama idzie z dzieckiem do kuchni.

  • Kiedy osoba/rzecz została wspomniana wcześniej:

Dort steht ein Mädchen. Das Mädchen hat einen Hund. Der Hund ist schwarz.

Tam stoi (jakaś) dziewczyna. Ta dziewczyna ma (jakiegoś) psa. Ten pies jest czarny.

  • Jeżeli coś jest unikatowe, jedyne jak nazwy geograficzne, planety, kierunki świata:

Der Norden (północ) der Süden (południe) der Osten (wschód) der Westen (zachód)

Die Erde (ziemia), der Jupiter, der Mars, der Merkur, der Mond (księżyc)

Die Oder (Odra), die Alpen (Alpy), der Bodensee (Jezioro Bodeńskie), das Schwarze Meer (Morze Czarne)

  • Tworząc stopnień najwyższy przymiotnika- Superlativ:

Wie heißt das höchste Gebäude der Welt? – Jak nazywa się najwyższy budynek świata?

Er ist der Beste. – On jest najlepszy.

Woods ist der reichste Profigolfer. – Woods jest najbogatszym golfistą.

  • Przy tworzeniu dat oraz przy używaniu liczb porządkowych:

Heute ist der erste Januar. – Dzisiaj jest pierwszy stycznia.

Morgen haben wir den zweiten Januar. – Jutro mamy drugiego stycznia.

Ich esse das zweite Brötchen und trinke das dritte Glas Milch. – Jem drugą bułkę i piję trzecią szklankę mleka.

*W poniższej tabelce zostały odmienione pełne wyrazy. Jak widzicie w drugim przypadku Genitiv w rodzaju męskim i nijakim do rzeczownika dodajemy końcówkę -s, a w liczbie mnogiej w dopełniaczu końcówkę -en.

 

Rodzaj męskiRodzaj żeńskiRodzaj nijakiLiczba mnoga
Nominativ wer? was?
Kto? Co?
der Lehrer
nauczyciel
die Schule
szkoła
das Heft
zeszyt
die Spiele
gry
Genitiv wessen?
Kogo? Czego?
des Lehrers
nauczyciela
der Schule
szkoły
des Heftes
zeszytu
der Spiele
gier
Dativ wem?
Komu? Czemu?
dem Lehrer
nauczycielowi
der Schule
szkole
dem Heft
zeszytowi
den Spielen
grom
Akkusativ wen?
Kogo? Co?
den Lehrer
nauczyciela
die Schule
szkołę
das Heft
zeszyt
die Spiele
gry

 

Posłuchajcie co na temat rodzajników do powiedzenia ma Steffen Möller: